Noten
Natuurlijk fruit, noten
Onder natuurlijk fruit en noten vallen:
- Krentenbomen
- Vlieren
- Jeneverbessen
- Bottelrozen
- Noten
- Tamme kastanjes
- Hazelnoten
Hieronder komen deze planten aan bod:
Krentenboompje
De meest bekende krentenboom die ook in de vrije natuur voorkomt en heel veel in parken en singels is aangeplant, is Amelanchier lamarckii. Het zijn prachtige boompjes of grote struiken die in het voorjaar schitterend bloeien, met bruinachtig blad uitlopen (dat verkleurt later groen), vervolgens verschijnen de heerlijk zoete ‘krenten’ waar ook vogels gek op zijn.
U kunt ze – als u er op tijd bij bent – in juni-juli oogsten. Ze zijn erg lekker in jams. In de herfst krijgt het blad prachtige geel-paars-rode tinten voor het afvalt. Een boom waar u op veel manieren plezier aan kunt beleven.
Vlier
Sambucus nigra is de vanouds bekende vlierstruik die vroeger bij geen enkele boerderij ontbrak vanwege de geneeskrachtige eigenschappen van de zwarte vruchten die in augustus-september kunnen worden geplukt.
U kunt er heerlijke jams of limonade en zelfs erg lekkere wijn van maken. Ook wordt van de bloemschermen wel een kruidige drank gemaakt. De hoge struiken bloeien in mei-juni buitengewoon rijk met massa’s trossen witte bloemen. Vlier staat graag op voedzame grond en in de zon. Het is een bij ons inheemse plant.
Jeneverbes
Dit is een conifeer die in heel Noordwest-Europa ook in de vrije natuur voorkomt (Juniperus communis). De opgaande bomen of struiken groeien goed in elke normale tuingrond.
Aan de vrouwelijke bomen ontstaan de ‘bessen’ waaraan allerlei geneeskrachtige werkingen worden toegeschreven en waarmee onder andere jenever wordt gekruid. Ook andere delen van deze plant worden culinair of medicinaal toegepast. Om bessen te krijgen, moet er wel een mannelijke plant in de buurt staan als bestuiver.
Bottelrozen
Er zijn diverse rozensoorten die bottels vormen die ook voor consumptie interessant zijn. Goede soorten zijn onder andere de hondsroos (Rosa canina) en de eglantier (Rosa rubiginosa), maar het meest geteeld wordt de échte bottelroos met grote vlezige bottels, Rosa rugosa, die u zelfs als haag kunt houden.
De bloei is prachtig in juni-juli, de oogst van de zeer vitamine-C-rijke vruchten valt in augustus-september. Er is heerlijke jam van te maken.
Noten
Walnoten (Juglans regia) vormen hoge bomen. De bloei valt in mei, de noten zijn in oktober oogstrijp. De zwarte walnoot (Juglans nigra) groeit iets sneller en geeft noten met wat hardere schalen. De rassen hebben bij walnoten een nummer. Laat u bij aanschaf goed adviseren. De bomen worden over het algemeen te groot voor de gemiddelde tuin.
Tamme kastanje
Ook deze soort (Castanea sativa) wordt op den duur erg groot. De lekkere vruchten (oogst in oktober) worden gepoft gegeten of tot puree verwerkt. De bomen bloeien in juni-juli. De noten (zaden) zitten in sterk gestekelde bolsters. De Chinese tamme kastanje vormt een wat kleinere boom (Castanea molissima) en ook de noten van die soort smaken goed.
Hazelnoot
Deze soort (Corylus avellana) groeit uit tot middelgrote bomen of struiken die in februari-maart vol gele katjes zitten. In september kunnen de lekkere noten worden geoogst. Goede rassen zijn ‘Romeinse noot’, ‘Garibaldi’, ‘Cosford’ en de wat zwakker groeiende ‘Bondnuss. Deze rassen geven heerlijke noten.
Bron: Tuinplant.nl en PPH